Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Εποπτεία χρησιμοποιεί τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για να αξιολογήσει πόσο καλά προετοιμασμένες είναι οι τράπεζες για να αντιμετωπίσουν χρηματοπιστωτικές και οικονομικές διαταραχές. Τα αποτελέσματα των ασκήσεων αυτών βοηθούν τους επόπτες να εντοπίζουν τις ευπάθειες των τραπεζών και να τις αντιμετωπίζουν αρκετά νωρίς στο πλαίσιο του εποπτικού διαλόγου με τις τράπεζες.
Είδη ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
Η ΕΚΤ διενεργεί διάφορα είδη ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων:
- Ετήσιες ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
- Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για ολόκληρη την ΕΕ διενεργούμενες από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ), οι οποίες συμπληρώνονται με την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΚΤ στο πλαίσιο της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process - SREP)
- Θεματικές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
- Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στο πλαίσιο συνολικών αξιολογήσεων (μεγάλης κλίμακας έλεγχος της οικονομικής ευρωστίας των τραπεζών, που αποτελείται από άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων και έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και βοηθά να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες διαθέτουν επαρκές κεφάλαιο για να απορροφήσουν τυχόν ζημίες)
- Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για μακροπροληπτικούς σκοπούς (με επίκεντρο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τις επιδράσεις σε επίπεδο συστήματος και όχι μεμονωμένων τραπεζών)
Πέραν αυτών, μπορούν επίσης να διενεργηθούν ειδικές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε μεμονωμένες τράπεζες ή ομίλους τραπεζών, εφόσον κριθεί αναγκαίο.
Ετήσιες ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
Η ενωσιακή νομοθεσία απαιτεί από την ΕΚΤ να διενεργεί ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στις εποπτευόμενες τράπεζες τουλάχιστον μία φορά ετησίως. Τα αποτελέσματα των ετήσιων αυτών ασκήσεων συνεισφέρουν σημαντικά στη διαδικασία SREP για το αντίστοιχο έτος.
Οδηγία για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (άρθρο 100)
Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΑΤ σε επίπεδο ΕΕ και ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στο πλαίσιο της SREP
Κάθε δύο έτη η ΕΑΤ διενεργεί ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ σε συνεργασία με την ΕΚΤ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) και τις εθνικές εποπτικές αρχές. Το δείγμα που περιλαμβάνεται στην άσκηση καλύπτει τις μεγαλύτερες σημαντικές τράπεζες που εποπτεύονται άμεσα από την ΕΚΤ. Στην άσκηση χρησιμοποιείται η μεθοδολογία και τα υποδείγματα της ΕΑΤ, ενώ τα σενάρια και τις βασικές υποθέσεις εκπονούν από κοινού η ΕΑΤ, το ΕΣΣΚ, η ΕΚΤ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τόσο τα συγκεντρωτικά όσο και τα επιμέρους αποτελέσματα δημοσιεύονται από την ΕΑΤ.
Τα έτη κατά τα οποία η ΕΑΤ διενεργεί την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ, η ΕΚΤ διενεργεί δική της άσκηση προσομοίωσης για τις τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της οι οποίες δεν συμμετέχουν στην αντίστοιχη άσκηση της ΕΑΤ. Αυτή η άσκηση είναι μέρος της ετήσιας διαδικασίας SREP. Στην άσκηση χρησιμοποιείται η μεθοδολογία της ΕΑΤ, με τις απαραίτητες προσαρμογές για τις μικρότερες τράπεζες ώστε να εξασφαλίζεται ανάλογη μεταχείριση. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται από την ΕΚΤ.
Λόγω των έκτακτων συνθηκών που σχετίζονται με την πανδημία του κορωνοϊού (COVID-19), η ΕΑΤ αποφάσισε να αναβάλει την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ μέχρι το 2021. Η ΕΚΤ στηρίζει αυτή την απόφαση και ανέβαλε με τη σειρά της τη δική της άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στο πλαίσιο της SREP 2020 επίσης μέχρι το 2021. Ο σκοπός είναι να στηρίξουν τη λειτουργία των τραπεζών και να τους επιτρέψουν να επικεντρωθούν καλύτερα στη διασφάλιση της συνέχειας των βασικών εργασιών τους, όπως η υποστήριξη των πελατών τους.
- Δελτίο Τύπου: ECB to stress test 35 euro area banks as part of the 2020 EU-wide stress test led by EBA
- Δελτίο Τύπου: ECB Banking Supervision provides temporary capital and operational relief in reaction to coronavirus
- Δήλωση της ΕΑΤ σχετικά με δράσεις περιορισμού του αντικτύπου του COVID-19 στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ
- Δελτίο Τύπου: ECB 2018 stress test analysis shows improved capital basis of significant euro area banks
- Παρουσίαση: Άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ για το 2018 – τελικά αποτελέσματα
- Εποπτεία: Ο λόγος στους ειδικούς. Απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις σχετικά με την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ του 2018
Θεματικές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
Τα έτη που δεν πραγματοποιείται άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΑΤ σε επίπεδο ΕΕ, η ΕΚΤ υποβάλλει τα σημαντικά ιδρύματα υπό την άμεση εποπτεία της σε άσκηση προσομοίωσης συγκεκριμένου είδους διαταραχής. Αυτές οι ασκήσεις διενεργούνται σε συνεργασία με τις εθνικές εποπτικές αρχές. Η ΕΚΤ δημοσιεύει τα αποτελέσματα σε συγκεντρωτική βάση.
Το 2019 η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ δοκίμασε την ανθεκτικότητα των τραπεζών σε ιδιοσυγκρασιακές διαταραχές της ρευστότητας, οι οποίες βαθμονομήθηκαν με βάση πρόσφατα επεισόδια κρίσεων.
Τα αποτελέσματα της άσκησης ήταν σε γενικές γραμμές θετικά: οι τράπεζες ανέφεραν μάλλον μακρές περιόδους επιβίωσης με τα διαθέσιμα μετρητά και εξασφαλίσεις, που θα τους έδιναν πολύ χρόνο για να αναπτύξουν τα σχέδιά τους όσον αφορά την άντληση χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης.
Ωστόσο, ορισμένα ζητήματα απαιτούν περαιτέρω προσοχή: βραχείες περίοδοι επιβίωσης σε ξένα νομίσματα, πιθανοί κίνδυνοι περιορισμών στην ελεύθερη κίνηση μετρητών ή εξασφαλίσεων για ορισμένες τράπεζες, στρατηγικές για τη βελτιστοποίηση των δεικτών κάλυψης ρευστότητας (liquidity coverage ratios - LCR), περιθώρια βελτίωσης των πρακτικών διαχείρισης εξασφαλίσεων και γενική υποεκτίμηση του δυσμενούς αντικτύπου μιας υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας. Στο πλαίσιο της άσκησης διαπιστώθηκαν επίσης ορισμένα ζητήματα ποιότητας των δεδομένων σε σχέση με την κανονιστική υποχρέωση υποβολής στοιχείων. Αυτά τα ευρήματα θα συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας των υποβαλλόμενων εποπτικών αναφορών για τη ρευστότητα στο μέλλον.
Τα αποτελέσματα ελήφθησαν υπόψη στην αξιολόγηση της επάρκειας ρευστότητας και της διαχείρισης κινδύνων των τραπεζών, αλλά δεν επηρέασαν άμεσα τις εποπτικές κεφαλαιακές απαιτήσεις.
- Δελτίο Τύπου: Οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ παρουσιάζουν συνολικά άνετες θέσεις ρευστότητας, αλλά κάποιες ευπάθειες απαιτούν περισσότερη προσοχή, διαπιστώνει η ΕΚΤ ENGLISHOTHER LANGUAGES (14) +
- Παρουσίαση: Ανάλυση ευαισθησίας όσον αφορά τον κίνδυνο ρευστότητας – Τελικά αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2019
- Απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις σχετικά με την ανάλυση ευαισθησίας όσον αφορά τον κίνδυνο ρευστότητας – Άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2019
- Ενημερωτικό δελτίο εποπτείας: ECB tests banks’ sensitivity to liquidity risk
- Δελτίο Τύπου: Η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι η διαχείριση του κινδύνου επιτοκίου στις περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες είναι ικανοποιητική ENGLISHOTHER LANGUAGES (14) +
- Παρουσίαση: Ανάλυση ευαισθησίας όσον αφορά τον κίνδυνο επιτοκίου στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο – Τελικά αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2017
- Εποπτεία: Ο λόγος στους ειδικούς. Ανάλυση ευαισθησίας που διενεργεί η ΕΚΤ όσον αφορά τον κίνδυνο επιτοκίου στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο – Άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2017
Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων ως μέρος συνολικών αξιολογήσεων
Οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων είναι μία από τις δύο συνιστώσες της συνολικής αξιολόγησης, η οποία είναι ένας έλεγχος της οικονομικής ευρωστίας που βοηθά να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες διαθέτουν επαρκές κεφάλαιο για να αντιμετωπίσουν πιθανές χρηματοπιστωτικές διαταραχές. Οι συνολικές αξιολογήσεις διενεργούνται είτε
- όταν μια τράπεζα χαρακτηρίζεται σημαντική και τίθεται υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ
- όταν καθιερώνεται στενή συνεργασία μεταξύ κράτους μέλους της ΕΕ που δεν συμμετέχει στη ζώνη του ευρώ και της ΕΚΤ, ή
- κατά περίπτωση, όταν αυτή η αξιολόγηση καθίσταται απαραίτητη λόγω έκτακτων περιστάσεων.
Αυτές οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων βασίζονται στη σχετική μεθοδολογία της ΕΑΤ, αλλά μπορούν να προσαρμοστούν ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες περιστάσεις των επιμέρους ιδρυμάτων.
Μεθοδολογία της ΕΑΤ για τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
Ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για μακροπροληπτικούς σκοπούς
Η ΕΚΤ διενεργεί επίσης ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για σκοπούς μακροπροληπτικής εποπτείας και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Αυτές οι ασκήσεις συνήθως επικεντρώνονται σε επιδράσεις που αφορούν ολόκληρο το σύστημα και όχι μεμονωμένες τράπεζες και πραγματοποιούνται από πάνω προς τα κάτω (χωρίς συμμετοχή των τραπεζών). Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται τακτικά στην επισκόπηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (Financial Stability Review) και στο μακροπροληπτικό ενημερωτικό δελτίο (Macroprudential Bulletin).
- Νοέμβριος 2019
- Financial Stability Review - 3.2 Evaluating the resilience of the euro area banking sector
- 29 Οκτωβρίου 2019
- Macroprudential Bulletin - The disciplining effect of supervisory scrutiny on banks’ risk-taking: evidence from the EU‑wide stress test
- 27 Μαρτίου 2019
- Macroprudential Bulletin - A bird’s-eye view of the resilience of the European banking system: results from the new macroprudential stress test framework
Η σελίδα αυτή θα επικαιροποιείται σε συνεχή βάση ούτως ώστε να αντανακλά τις πιο πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που διενεργεί η ΕΚΤ.