Testy warunków skrajnych
Testy warunków skrajnych służą europejskiemu nadzorowi bankowemu do oceny, w jakim stopniu banki są zdolne poradzić sobie z szokami finansowymi i gospodarczymi. Wyniki stress testów pomagają nadzorcom rozpoznawać i eliminować słabe punkty na wczesnym etapie dialogu nadzorczego z bankami.
Rodzaje testów warunków skrajnych
EBC przeprowadza kilka rodzajów stress testów.
- Testy coroczne
- Ogólnounijne testy warunków skrajnych koordynowane przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB), których uzupełnieniem jest stress test przeprowadzany przez EBC w ramach procesu przeglądu i oceny nadzorczej (SREP)
- Testy tematyczne
- Prognostyczne analizy podatności na zagrożenia
- Testy w ramach wszechstronnej oceny
- Testy makroostrożnościowe (skupione nie tyle na konkretnych bankach, co na stabilności finansowej i skutkach systemowych)
Ponadto prowadzi się specjalne stress testy w poszczególnych bankach i grupach bankowych.
Coroczne testy warunków skrajnych
Prawo unijne wymaga, żeby EBC przynajmniej raz w roku przeprowadzał w nadzorowanych bankach test warunków skrajnych. Wyniki tego testu są wykorzystywane podczas procesu SREP w danym roku.
Dyrektywa w sprawie wymogów kapitałowych (art. 100)Ogólnounijne testy warunków skrajnych pod kierownictwem EUNB i testy w ramach procesu SREP
Co dwa lata Europejski Urząd Nadzoru Bankowego we współpracy z EBC, Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) i krajowymi organami nadzoru przeprowadza ogólnounijny test warunków skrajnych, który obejmuje największe spośród banków istotnych pod bezpośrednim nadzorem EBC. W tym teście stosuje się metodykę i formularze EUNB, a także scenariusze opracowane przez ERRS. Następnie EUNB publikuje zarówno zbiorcze, jak i indywidualne wyniki testu.
W latach, w których odbywa się test ogólnounijny, EBC przeprowadza własny test w tych nadzorowanych przez siebie bankach, których nie objął test EUNB. Ten równoległy test odbywa się w ramach rocznego cyklu SREP. Jest prowadzony według metodyki EUNB, ale zmodyfikowanej tak, żeby zapewnić proporcjonalne podejście do mniejszych banków. Następnie EBC podaje wyniki testu do wiadomości publicznej.
W 2025, w ramach ogólnounijnego testu warunków skrajnych koordynowanego przez EUNB, nadzorcy EBC ocenią 51 największych banków ze strefy euro. Równolegle EBC przeprowadzi własny stress test w 45 średniej wielkości bankach, które nie zostaną objęte testem EUNB ze względu na mniejszą skalę swojej działalności. EBC planuje opublikować wyniki obu testów na początku sierpnia 2025.
- Komunikat prasowy: Stress test shows euro area banking sector could withstand a severe economic downturn
- Częste pytania na temat testu warunków skrajnych w 2023
- Raport: 2023 stress test of euro area banks – Final results
- Prezentacja: 2023 stress test of euro area banks – Final results
- Formularz: High level individual results for banks not included in the EBA sample
Tematyczne testy warunków skrajnych
W latach, w których nie odbywa się ogólnounijny test EUNB, banki istotne pod bezpośrednim nadzorem EBC są poddawane testom pod kątem jakiegoś rodzaju szoku. EBC przeprowadza je we współpracy z krajowymi organami nadzoru, a następnie ogłasza zbiorcze wyniki tych testów.
W 2024 EBC przeprowadził po raz pierwszy test warunków skrajnych dotyczący odporności cybernetycznej. Jego celem była ocena, jak banki reagują na cyberatak i radzą sobie z jego skutkami. Nie chodziło więc tylko o ocenę zdolności banków do zapobiegania cyberatakom.
Zgodnie ze scenariuszem testu cyberatak skutecznie zakłócił bieżącą działalność banków. Następnie banki przetestowały swoje środki zaradcze i naprawcze, w tym uruchomienie procedur nadzwyczajnych i planów awaryjnych oraz przywrócenie normalnego trybu działania.
Nadzorcy ocenili wtedy, w jakim stopniu banki są w stanie poradzić sobie w takim scenariuszu.
EBC przykłada dużą wagę do pomocy bankom w ulepszaniu ramowych zasad zapewniania cyberodporności. W tym celu będzie nadal zachęcać je do działania na rzecz spełniania oczekiwań nadzorczych. Banki powinny m.in. wprowadzić odpowiednie plany ciągłości działania, komunikacji i naprawy obejmujące dostatecznie szeroki zakres scenariuszy cyberodporności. Powinny także być w stanie realizować własne cele naprawcze, właściwie oceniać zależność od zewnętrznych dostawców usług ICT oraz odpowiednio szacować bezpośrednie i pośrednie straty wynikające z cyberataków.
Test warunków skrajnych dotyczący cyberodporności nie wpłynął bezpośrednio na zalecenie kapitałowe w ramach filaru II dla poszczególnych banków. Wyniki testu będą za to uwzględnione w cyklu SREP 2024. Nadzorcy przekazali wszystkim bankom indywidualne uwagi i wspólnie z nimi zajmą się poczynionymi ustaleniami.
Komunikat prasowy: ECB concludes cyber resilience stress test Komunikat prasowy: ECB to stress test banks’ ability to recover from cyberattack Częste pytania na temat testu warunków skrajnych dotyczącego cyberodporności w 2024W 2022 po raz pierwszy poddano banki testowi warunków skrajnych pod kątem ryzyk klimatycznych. Ten test służył zwiększeniu wiedzy i sprawdzeniu, w jakim stopniu banki są przygotowane, by stawić czoła ryzykom klimatycznym w różnych scenariuszach. W tych scenariuszach oceniano ryzyka związane z materialnymi skutkami zmiany klimatu (np. fale upałów, susze i powodzie) oraz krótko- i długookresowe ryzyka wynikające z przechodzenia na bardziej ekologiczną gospodarkę.
Wyniki pokazują, że banki – mimo osiągnięcia pewnych postępów – nadal nie uwzględniają odpowiednio ryzyk klimatycznych, zwłaszcza w swoich zasadach prowadzenia testów warunków skrajnych i modelach ryzyka kredytowego. Ogólnie, w celu przygotowania się do transformacji ekologicznej banki muszą zwiększyć kontakt z klientami, żeby pozyskiwać lepsze dane i w mniejszym stopniu polegać na wskaźnikach zastępczych.
Wyniki testu dostarczą informacji jakościowych do procesu SREP. Wszystkie uczestniczące banki otrzymały indywidualne wyniki i mają w odpowiedzi podjąć odpowiednie działania. Ten stress test jest częścią naszego szerszego programu działań klimatycznych i odzwierciedla nasze zaangażowanie na rzecz przygotowania europejskich banków do transformacji ekologicznej.
W 2019 roku Nadzór Bankowy EBC testował banki pod kątem ich odporności na idiosynkratyczne szoki płynnościowe, które skalibrowano na podstawie ostatnich kryzysów.
Wyniki testu były zasadniczo pozytywne: banki wykazały dość długie okresy przetrwania oraz taki zasób środków pieniężnych i zabezpieczeń, że miałyby wystarczająco dużo czasu na uruchomienie awaryjnych planów finansowania.
Pozostają jednak kwestie, którymi należy się jeszcze zająć: krótkie okresy przetrwania w przypadku walut obcych; w niektórych bankach – potencjalne ryzyko związane ze środkami osłonowymi ograniczającymi przepływ kapitału lub zabezpieczeń; strategie optymalizacji wskaźników pokrycia płynnością (LCR); potrzeba usprawnienia praktyki zarządzania zabezpieczeniami oraz ogólne niedoszacowanie niekorzystnych skutków hipotetycznego obniżenia ratingu. Test ujawnił także problemy związane z jakością danych w sprawozdaniach regulacyjnych. Wszystkie te ustalenia pomogą poprawić jakość sprawozdawczości nadzorczej w zakresie płynności.
Wyniki testu dostarczyły informacji do oceny adekwatności płynnościowej banków i zarządzania ryzykiem, ale nie wpłynęły bezpośrednio na nadzorcze wymogi kapitałowe.
Prognostyczne analizy podatności na zagrożenia
W latach, w których nie odbywa się ogólnounijny stress test EUNB, EBC czasami przeprowadza prognostyczne analizy podatności na zagrożenia pod kątem wypłacalności w odniesieniu do nadzorowanych przez siebie bezpośrednio instytucji istotnych. Celem tych analiz jest ocena odporności banków na nieprzewidziane zdarzenia zewnętrzne.
Analiza podatności na zagrożenia związane z pandemią COVID‑19 w 2020
Przegląd wynikówAnaliza podatności na zagrożenia związane z rosyjską wojną w 2022
Testy warunków skrajnych w ramach wszechstronnej oceny
Stress testy stanowią także jeden z dwóch elementów wszechstronnej oceny.
Te testy opierają się na metodyce opracowanej przez EUNB dla testów ogólnounijnych, która jednak może zostać dostosowana do konkretnej sytuacji.
Metodyka testu warunków skrajnych opracowana przez EUNBMakroostrożnościowe testy warunków skrajnych
EBC przeprowadza również testy warunków skrajnych na potrzeby polityki makroostrożnościowej i stabilności finansowej. Skupiają się one bardziej na efektach ogólnosystemowych niż na konkretnych podmiotach i są przeprowadzane metodą zstępującą (top down) bez udziału banków. Wyniki ukazują się regularnie w publikacjach Financial Stability Review i Macroprudential Bulletin.
- 19 listopada 2024
-
Wyniki jednorazowej analizy scenariuszy klimatycznych w związku z pakietem „Gotowi na 55”
- Październik 2021
- Makroostrożnościowy test warunków skrajnych w systemie bankowym strefy euro podczas pandemii koronawirusa (COVID‑19)
- Wrzesień 2021
- Klimatyczny test warunków skrajnych obejmujący całą gospodarkę przeprowadzony przez EBC
- Listopad 2019
- Financial Stability Review: 3.2 Evaluating the resilience of the euro area banking sector
- 29 października 2019
- Macroprudential Bulletin: The disciplining effect of supervisory scrutiny on banks’ risk-taking: evidence from the EU‑wide stress test
- 27 marca 2019
- Macroprudential Bulletin: A bird’s-eye view of the resilience of the European banking system: results from the new macroprudential stress test framework
Ta strona będzie na bieżąco uzupełniana o aktualne informacje na temat stress testów prowadzonych przez EBC.