X’inhuma mudelli interni?

6 ta’ April 2021 (aġġornat fit-3 ta' Novembru 2021)

Mudelli interni huma mudelli statistiċi, li jistgħu jintużaw mill-banek biex jiddeterminaw kemm jeħtieġu kapital. Aktar ma jkollu riskji bank, iktar jeħtieġ kapital.

Ir-regoli bankarji tal-UE jirrikjedu li l-banek iżommu kapital biżżejjed biex ikopru telf mhux mistenni, li huwa mmexxi mir-riskji li l-banek għandhom fil-kotba tagħhom. Dan huwa msejjaħ “rekwiżit kapitali”.

Meta bank ikejjel dawn ir-riskji biex jiddetermina jekk jissodisfax ir-rekwiżit kapitali, jista’ juża jew

• approċċ standardizzat stabbilit mir-regolaturi jew
• il-mudelli interni tiegħu stess, li għandhom jikkonformaw ma’ ċerti kundizzjonijiet stabbiliti wkoll mir-regolaturi.

Il-banek jeħtieġu l-permess espliċitu tas-superviżur tagħhom biex jużaw mudelli interni.

Superviżjoni. Xi tkun? Għalfejn il-banek għandhom bżonn iżommu l-kapital?

Dan kif jaħdem?

Kalkolu ta’ kemm għandu bżonn kapital bank

Biex nivvalutaw jekk bank għandux biżżejjed kapital, nużaw proporzjonijiet ta’ kapital bħall-proporzjon ta’ Grad 1 ta’ Ekwità Komuni (CET1). Il-kapital CET1 huwa l-ogħla kwalità ta’ kapital kif iddefinit mil-liġi bankarja. Tipikament jinkludi ishma, qligħ miżmum u riservi oħra. Il-proporzjon CET1 juri r-relazzjoni bejn il-kapital CET1 ta’ bank u l-assi tiegħu ppeżati għar-riskju.

Assi ppeżati għar-riskju huma kejl tar-riskji li bank għandu fuq il-kotba tiegħu. Jirriflettu x’riskju għandom l-assi tiegħu. L-assi ta’ bank tipikament jinkludu self magħmul lill-klijenti tiegħu kif ukoll flus kontanti, fi ftit kliem dak kollu li għandu l-bank.

Il-proporzjon CET1 ta’ bank jiżdied jekk il-kapital tiegħu jiżdied (eż. il-bank joħroġ ishma ġodda jew iżomm il-qligħ) jew jekk l-assi tiegħu ppeżati għar-riskju jonqsu (eż. il-bank inaqqas ir-riskji fuq il-kotba tiegħu billi jbigħ assi jew jibdilhom f’assi b'inqas riskji).

Taħt l-approċċ standardizzat, il-banek japplikaw piżijiet tar-riskju standard għall-assi tagħhom. Mudelli interni, min-naħa l-oħra, jippermettu lill-banek jivvalutaw ir-riskju huma stess. Huma mfassla apposta għal banek individwali u għalhekk jippermettu li r-riskji jitkejlu b’mod aktar preċiż. Ir-riżultat huwa użu aktar effiċjenti tal-kapital u ġestjoni aħjar tar-riskju. Mudelli interni għar-riskju tal-kreditu jippermettu l-valutazzjoni tal-parametri tar-riskju, bħall-probabbiltà li self ikun inadempjenti fi żmien sena jew il-kobor tat-telf imġarrab jekk min jissellef ma jkunx jista’ jħallas lura s-self.

Il-banek li jiddeċiedu li jużaw mudelli interni għandhom bżonn jinvestu fl-iżvilupp u ż-żamma ta’ mudelli ta' kwalità għolja. Jeħtieġ li jkollhom proċessi validi interni ta’ validazzjoni u sorveljanza fis-seħħ.

Superviżjoni ta’ mudelli interni

Jekk mhumiex aġġornati regolarment u ssorveljati mill-qrib, mudelli interni jistgħu f’xi każijiet jissottovalutaw ukoll ir-riskji ta’ bank. U hu għalhekk li s-superviżuri bankarji għandhom bżonn jissorveljaw mill-qrib il-mudelli interni tal-banek.

Jekk bank irid juża l-mudelli tiegħu stess jeħtieġ permess mis-superviżur. Qabel ma dan jingħatalu, is-superviżur jivverifika jekk il-bank jissodisfax ir-rekwiżiti applikabbli.

Aħna wettaqna reviżjoni mmirata fuq skala kbira tal-mudelli interni tal-banek (il-proġett TRIM) mill-2016 sal-2021. Wieħed mill-għanijiet kien li jiġi żgurat li l-banek jikkonformaw mar-rekwiżiti stabbiliti mir-regolaturi, u b’hekk inaqqsu l-inkonsistenzi u l-varjabbiltà mhux iġġustifikata (jiġifieri mhux ibbażata fuq ir-riskju) ta’ assi ppeżati għar-riskju.

Reviżjoni mmirata tal-mudelli interni (il-proġett TRIM)

Spjegajna wkoll kif nifhmu r-regoli stabbiliti għal mudelli interni fid-dritt tal-UE fil-Gwida għal mudelli interni tagħna.

Salvagwardji addizzjonali

Ir-regolaturi ddeċidew li jintroduċu salvagwardji addizzjonali: l-output floor. Ladarba jiġi implimentat kompletament, l-output minn mudelli interni (jiġifieri l-assi ppeżati bir-riskju li l-banek jikkalkulaw billi jużaw mudelli bħal dawn) mhux se jitħallew jaqgħu taħt ċertu limitu. Ir-regolaturi stabbilixxew dan l-output floor għal 72.5% tal-assi ppeżati għar-riskju għall-istess bank kif ikkalkulat bl-użu tal-approċċ standardizzat.

L-output floor ġie introdott bħala back-stop biex titnaqqas il-varjabbiltà eċċessiva ta’ assi ppeżati għar-riskju u biex il-proporzjonijiet tal-kapital ippeżat għar-riskju jsiru aktar komparabbli.