Wat zijn dwangsommen?

Dwangsommen vormen een van de handhavingsmaatregelen die de ECB kan nemen op grond van het EU-recht. Ze zijn er niet voor niets. Ze zorgen ervoor dat banken – zo snel mogelijk – voldoen aan de eisen die zijn vastgesteld in toezichtsbesluiten en verordeningen van de ECB.

Als de ECB maatregelen oplegt, moet de bank een boete betalen die kan oplopen tot 5% van haar gemiddelde dagomzet voor elke dag dat de bank een eis niet naleeft, voor een maximumperiode van zes maanden.

Hoe legt de ECB een dwangsom op?

Fase 1

De ECB vertelt de bank – via een ECB-besluit waarin de eisen worden vastgesteld – dat ze specifieke maatregelen moet nemen om een vastgestelde tekortkoming binnen een bepaalde termijn te verhelpen.

Fase 2

Als een bank binnen de gestelde termijn voldoet, eindigt het proces en krijgt de bank geen maatregelen opgelegd.

Maar als een bank niet op tijd voldoet, zijn er twee mogelijkheden.

• Als het eerste besluit gecombineerd werd met een besluit dat een dwangsom automatisch van kracht wordt zodra niet aan de eis wordt voldaan, loopt het boetebedrag meteen op zodra de deadline is verstreken. Er is dan geen later besluit tot oplegging van een dwangsom nodig.
• Als het eerste besluit niet werd gecombineerd met een besluit dat de dwangsom automatisch in werking treedt zodra niet aan de eis wordt voldaan, legt de ECB een dwangsom op in een tweede, afzonderlijk ECB-besluit. Het boetebedrag loopt op vanaf de datum vermeld in het besluit. 

Dit betekent niet dat een bank na het verstrijken van de deadline dagelijks geld moet overmaken naar de ECB. Wel betekent het dat het definitieve bedrag dat de bank aan het einde van de procedure moet betalen, toeneemt met elke dag dat de bank in overtreding is. Bij beide mogelijkheden kan de dwangsom oplopen gedurende een periode van maximaal zes maanden na de begindatum. Gedurende het gehele procedure hebben de bank en de ECB regelmatig overleg over de voortgang die de bank boekt richting naleving.

Fase 3

Zodra een bank voldoet aan de eisen of zodra de dwangsom gedurende de maximumperiode van zes maanden is opgelopen – indien dit eerder is – neemt de dwangsom niet verder toe. De ECB stelt de bank in kennis van het ontwerp van een definitief handhavingsbesluit met vermelding van het aantal dagen dat de bank in overtreding is geweest en het totale bedrag van de opgelegde boete. De bank kan dan commentaar geven op dit ontwerpbesluit voordat het formeel wordt vastgesteld.

Fase 4 

Na het commentaar van de bank te hebben vernomen neemt de ECB het definitieve handhavingsbesluit. Vervolgens publiceert de ECB informatie over het besluit op haar website, waaronder de naam van de bank, het soort, de aard en de duur van de schending, en het totaalbedrag van de boete dat de bank moet betalen. Het uiteindelijke bedrag van de op te leggen dwangsom wordt voor elke bank apart bepaald, maar kan oplopen tot 5% van het daggemiddelde van de omzet voor elke dag dat de bank niet aan de eisen voldoet.

Kan de bank tegen dit besluit in beroep?

Ja, de bank kan desgewenst in beroep gaan bij de Administratieve Raad voor Toetsing (ABoR) of het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU). De bank kan ook eerst in beroep gaan bij de ABoR en daarna bij het HvJ-EU. 

Wat gebeurt er als de bank na zes maanden nog steeds niet aan de eisen voldoet?

Als een bank na de wettelijke maximumperiode nog niet aan de eisen heeft voldaan, kan de ECB andere maatregelen nemen binnen haar toezichtsinstrumentatrium om haar besluiten te handhaven, waaronder sancties.