De bankenunie & het ESFS
OP DEZE PAGINA
Wat is de bankenunie?
De bankenunie is een institutioneel kader. Het moet ervoor zorgen dat de Europese banken volgens gemeenschappelijke regels opereren. De bankenunie bestaat uit het gemeenschappelijk toezichtsmechanisme (SSM), het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme en een systeem van geharmoniseerde nationale depositogarantiestelsels.
Waarom hebben we de bankenunie nodig?
De financiële crisis van 2008 en de daaropvolgende staatsschuldencrisis brachten zwakke punten in de Europese banksector aan het licht. Daarom werd de bankenunie opgericht. Dit is een cruciale stap in de richting van een sterker, uniformer en transparanter bankenstelsel, en dus ook in de richting van een echte economische en monetaire unie.
Hoe kunnen we naar meer integratie in de banksector?
- Het Europees depositogarantiestelsel oprichten. Dit zou deposanten in het hele eurogebied sterkere en meer uniforme garanties bieden. En het zou ook helpen om de grensoverschrijdende vraag te stimuleren.
- Grensoverschrijdende consolidatie aanmoedigen. Hierdoor kunnen banken kosteneffectiever worden en hun risico’s spreiden. Als een bank in een van de landen die deelnemen aan de bankenunie een groot belang in een andere bank wil verwerven of wil fuseren, moet de ECB, als Europese bankentoezichthouder, dit goedkeuren. Een dergelijk groot belang noemen we een gekwalificeerde deelneming.
Wat is het Europees Systeem voor financieel toezicht?
Het Europees Systeem voor financieel toezicht (ESFS) is een netwerk dat moet zorgen voor consistent en passend financieel toezicht in heel Europa. Het bestaat uit de Europese toezichthoudende autoriteiten (ESA’s), het Europees Comité voor systeemrisico’s (ESRB) en de nationale toezichthoudende autoriteiten.
Er zijn drie ESA’s:
- de Europese Bankautoriteit (EBA)
- de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA)
- de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA)
De ECB is de Europese bankentoezichthouder. We werken samen met alle drie de ESA’s, vooral met de EBA.
Wat is het Europees Systeem voor financieel toezicht?
Het ESFS omvat zowel macro- als microprudentieel toezicht.
| Macroprudentieel toezicht | Microprudentieel toezicht | |
|---|---|---|
| Wat is het? | Toezicht houden op het financiële stelsel als geheel om risico’s te voorkomen of te beperken. | Het toezicht op individuele financiële instellingen, zoals banken, verzekeraars of pensioenfondsen. |
| Wie is verantwoordelijk? | Het Europees Comité voor systeemrisico’s (ESRB), dat is gevestigd op het kantoor van de ECB in Frankfurt am Main, Duitsland. | De Europese toezichthoudende autoriteiten (European supervisory authorities – ESA's). Dat zijn onder andere de Europese Bankautoriteit, de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen en de Europese Autoriteit voor effecten en markten. |
| Hoe gaat het in zijn werk? | Het ESRB signaleert systeemrisico’s. Het geeft ook waarschuwingen en doet aanbevelingen over hoe deze moeten worden aangepakt. Het ESRB doet dit in overleg met de ESA’s en internationale organisaties. | De ESA’s werken aan de harmonisatie van het financieel toezicht in de EU. Dit doen ze door middel van het single rulebook – een reeks prudentiële normen voor financiële instellingen. De ESA’s zorgen ervoor dat deze regels consistent worden toegepast om een gelijk speelveld te creëren. |