An tAontas Baincéireachta agus an Córas Eorpach um Maoirseacht Airgeadais a thuiscint
AR AN LEATHANACH SEO
An tAontas baincéireachta
Céim thábhachtach i dtreo Fíor-Aontais Eacnamaíoch agus Airgeadaíochta is ea an t-aontas baincéireachta. Cumasaíonn sé cur i bhfeidhm leanúnach rialacha baincéireachta an Aontais Eorpaigh sna tíortha rannpháirteacha. Cabhraíonn na nósanna imeachta agus uirlisí nua cinnteoireachta margadh níos trédhearcaí, níos aontaithe agus níos sábháilte a chruthú le haghaidh banc.
Cad chuige an t-aontas baincéireachta?
D’eascair an gá le haontas baincéireachta ó ghéarchéim airgeadais 2008 agus an ghéarchéim fiachais cheannasaigh a tháinig ina diaidh. De réir a chéile ba léir, go háirithe in aontas airgeadaíochta ar nós an limistéir euro, gur féidir le fadhbanna a chruthaíonn dlúthnaisc idir airgeadas na hearnála poiblí agus na hearnála baincéireachta scaipeadh go héasca thar theorainneacha náisiúnta agus anacair airgeadais a chruthú i dtíortha AE eile.
Is é cuspóir an aontais baincéireachta baincéireacht Eorpach a dhéanamh:
| níos trédhearcaí | trí rialacha agus caighdeáin riaracháin comónta a chur i bhfeidhm go leanúnach le haghaidh maoirseacht, téarnamh agus réiteach na mbanc. |
|---|---|
| aontaithe | trí chaitheamh le gníomhaíochtaí baincéireachta náisiúnta agus trasteorann go cothrom agus tríd an nasc idir sláintiúlacht airgeadais banc agus na tíortha ina bhfuil siad a bhriseadh |
| níos sábháilte | trí idirghabháil a dhéanamh go luath má bhíonn fadhbanna ag bainc, ar mhaithe le cabhrú leo teip a sheachaint agus – más gá – trí bhainc a réiteach go héifeachtúil |
Gnéithe an aontais baincéireachta
Tá dhá cholún ag an aontas baincéireachta:
- An Sásra Maoirseachta Aonair (SMA)
- An Sásra Réitigh Aonair (SRA)
Tá an dá cholún sin suite ar bhonn an leabhair rialacha aonair, a bhaineann le gach tír san Aontas Eorpach.
An Sásra Maoirseachta Aonair
Is córas nua maoirseachta ar bhaincéireacht don Eoraip é an Sásra Maoirseachta Aonair. Cuimsítear ann an Banc Ceannais Eorpach agus na húdaráis náisiúnta mhaoirseachta ó na tíortha rannpháirteacha.
An Sásra Maoirseachta AonairAn Sásra Réitigh Aonair
Is é is feidhm leis an Sásra Réitigh Aonair ná réiteach éifeachtúil a chinntiú le haghaidh bainc a bhfuil ag teip orthu, leis na costais is lú is féidir don cháiníocóir agus don fhíorgheilleagar. Cinnteoidh Bord Réitigh Aonair nósanna imeachta cinnteoireachta tapa, trína bhféadfar banc a réiteach i gcaitheamh deireadh seachtaine. Mar mhaoirseoir, tá ról tábhachtach ag an mBanc Ceannais Eorpach i gcinneadh a dhéanamh an bhfuil ag teip ar bhanc nó an bhfuil an dóchúlacht ann go dteipfidh air.
Beidh Ciste Réitigh Aonair, a mhaoiníonn ranníocaíochtaí ó bhainc, ar fáil chun íoc as bearta réitigh.
An Sásra Réitigh AonairLeabhar rialacha aonair
Cuireann an tacar rialacha seo caighdeáin dhlíthiúla agus riaracháin ar fáil chun an earnáil airgeadais i ngach tír san Aontas Eorpach a rialáil, a mhaoirsiú agus a rialú i slí níos éifeachtúla. Áiríonn sé rialacha maidir le riachtanais chaipitil, próisis téarnaimh agus réitigh agus córas Scéimeanna Ráthaithe Taiscí náisiúnta comhchuibhithe.
Baineann pacáiste dhlíthe an Aontais Eorpaigh faoin leabhar rialacha aonair le gach tír san Aontas. Cinntíonn an t-aontas baincéireachta go gcuirtear na rialacha seo i bhfeidhm go leanúnach ar fud an limistéir euro agus i dtíortha rannpháirteacha eile.
An Córas Eorpach um Maoirseacht Airgeadais
Is líonra é an Córas Eorpach um Maoirseacht Airgeadais (CEMA) atá dírithe ar thrí Údarás Maoirseachta Eorpacha (ÚMEanna), ar an mBord Eorpach um Riosca Sistéamach agus ar mhaoirseoirí náisiúnta. Is é an príomhchúram atá air maoirseacht airgeadais chomhsheasmhach agus iomchuí a chinntiú ar fud an Aontais.
Mar mhaoirseoir baincéireachta Eorpach, comhoibríonn an Banc Ceannais Eorpach go dlúth leis na ÚMEanna, go háirithe an tÚdarás Baincéireachta Eorpach (ÚBE).
Cumhdaíonn CEMA maoirseacht stuamachta ar an macraileibhéal agus maoirseacht stuamachta ar an micrileibhéal araon.
Maoirseacht mhacrastuamachta
Baineann maoirseacht mhacrastuamachta le maoirseacht ar an gcóras airgeadais ina iomláine. Is é is príomhaidhm dó rioscaí don chóras airgeadais a chosc nó a mhaolú.
An Bord Eorpach um Riosca Sistéamach
Tá an Bord Eorpach um Riosca Sistéamach (BERS) freagrach as maoirseacht mhacrastuamachta a dhéanamh ar an gcóras airgeadais san Aontas Eorpach.
Cé nach cuid den Bhanc Ceannais Eorpach é, tá BERS lonnaithe in oifigí an Bhainc Ceannais Eorpaigh in Frankfurt am Main, an Ghearmáin, agus cinntíonn an Banc Ceannais Eorpach a Rúnaíocht.
Cúraimí
Is iad seo a leanas príomhchúraimí BERS:
- faisnéis ábhartha a bhailiú agus a anailísiú chun rioscaí sistéamacha a shainaithint
- rabhaidh a eisiúint i gcás ina measfar rioscaí sistéamacha a bheith suntasach
- moltaí le haghaidh gníomhaíochta a eisiúint mar fhreagairt ar na rioscaí a sainaithníodh
- monatóireacht a dhéanamh ar an obair leantach maidir le rabhaidh agus moltaí
- comhoibriú agus comhordú le ÚMEnna agus le fóraim idirnáisiúnta
Comhdhéanamh
Tá Uachtarán an Bhainc Ceannais Eorpaigh ina Chathaoirleach ar BERS freisin.
Tugann BERS ionadaithe ó bhainc cheannais náisiúnta thíortha AE agus Cathaoirligh na dtrí Údarás Maoirseachta Eorpacha le chéile.
An Bord Eorpach um Riosca SistéamachMaoirseacht mhicreastuamachta
Tagraíonn maoirseacht mhicreastuamachta don mhaoirseacht a dhéantar ar institiúidí aonair, amhail bainc, cuideachtaí árachais nó cistí pinsin.
Na hÚdaráis Mhaoirseachta Eorpacha
Is iad seo a leanas na ÚMEanna:
- An tÚdarás Baincéireachta Eorpach (ÚBE)
- An tÚdarás Eorpach um Árachas agus Pinsin Cheirde (ÚEÁPC)
- An tÚdarás Eorpach um Urrúis agus Margaí (ESMA)
Cúraimí
Oibríonn na ÚMEnna go príomha ar mhaoirseacht airgeadais san Aontas a chomhchuibhiú tríd an leabhar rialacha aonair, sraith caighdeán stuamachta d’institiúidí airgeadais aonair, a fhorbairt. Cuidíonn ÚMEnna lena chinntiú go gcuirfear an leabhar rialacha i bhfeidhm go comhsheasmhach chun cothrom iomaíochta a chruthú. Tá sainordú acu freisin measúnú a dhéanamh ar rioscaí agus leochaileachtaí san earnáil airgeadais.
Comhdhéanamh
Tá Cathaoirleach ag gach údarás a dhéanann ionadaíocht ar an eagraíocht. Mar sin féin, is é a mBord Maoirseoirí faoi seach, ar a bhfuil ionadaithe ó mhaoirseoirí náisiúnta gach tíre, a dhéanann na cinntí oibríochtúla.
Comhchomhlachtaí
An Bord Achomhairc
Is comhlacht neamhspleách é an Bord Achomhairc atá freagrach as achomhairc a dhéanann siad siúd a bhfuil tionchar ag cinntí atá déanta ag na trí ÚME orthu.
Tá sé comhdhéanta de sheisear comhaltaí agus seisear comhaltaí malartacha, arna gceapadh ag ÚMEnna.
Comhchoiste
Cinntíonn Comhchoiste ÚMEnna comhsheasmhacht trasearnála i bhforbairt agus i gcur i bhfeidhm an leabhair rialacha aonair.
Glacann ionadaithe ó gach ceann de na trí ÚME páirt i gcruinnithe an Chomhchoiste, rud a chinntíonn comhar agus malartú rialta faisnéise.