Εποπτική στατιστική

19/05/2015

Οι εποπτικές αρχές στηρίζονται σε στατιστικές πληροφορίες για όλες τις καθημερινές τους εργασίες. Χάρη στα εποπτικά δεδομένα μεγάλης ακριβείας που διαθέτουν, δημιουργούν προφίλ κινδύνου, αναλύουν τη ρευστότητα των τραπεζών και, στο τέλος, αξιολογούν κατά πόσο οι τράπεζες συμμορφώνονται προς τις νομικές απαιτήσεις.

«Τα εποπτικά δεδομένα είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά σε ό,τι αφορά την ευρωστία της κάθε τράπεζας και του τομέα συνολικά. Αποτελούν τον πυρήνα κάθε εποπτικής απόφασης».

(Giancarlo Pellizzari, Επικεφαλής του Τμήματος Εποπτικής Στατιστικής)

Μία κοινή προσέγγιση για τη συλλογή δεδομένων

Τα στατιστικά δεδομένα κατέχουν κεντρική θέση στην τραπεζική εποπτεία. Μια πραγματικά ευρωπαϊκή προσέγγιση σε ό,τι αφορά την εποπτεία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με συγκρίσιμες πληροφορίες.

Παρόλο που οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ είχαν καθορίσει παλαιότερα ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις απαιτήσεις υποβολής στοιχείων, προσδιορίζοντας τα είδη των δεδομένων και τη συχνότητα με την οποία οι τράπεζες έπρεπε να τα υποβάλλουν, η εφαρμογή των απαιτήσεων αυτών μπορούσε να διαφέρει από χώρα σε χώρα.

Σήμερα, με τη θέσπιση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ), η ΕΚΤ και οι εθνικές εποπτικές αρχές έχουν υιοθετήσει μια κοινή προσέγγιση για τη συλλογή δεδομένων από τον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα. Τα πλαίσια παροχής στοιχείων έχουν καταρτιστεί από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ).

Τα στοιχεία που είναι συγκρίσιμα παρουσιάζουν πολλά πλεονεκτήματα: επιτρέπουν την ανάδειξη των τάσεων και τον εντοπισμό προβλημάτων σε μεμονωμένα ιδρύματα, καθιστώντας δυνατή τη σύγκριση μεταξύ συγκεκριμένου ιδρύματος με τα υπόλοιπα και με τον τραπεζικό τομέα στο σύνολό του. Τα στοιχεία που συλλέγονται από την ΕΚΤ αντανακλούν, για παράδειγμα, τη βιωσιμότητα του επιχειρηματικού μοντέλου μιας τράπεζας και τη φύση των κινδύνων στους οποίους εκτίθενται οι τράπεζες. Εν ολίγοις, βοηθούν την ΕΚΤ να εντοπίσει τα ζητήματα που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης στην καθημερινή εποπτεία.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για τις τράπεζες;

«Η συλλογή εναρμονισμένων στοιχείων όχι μόνο διασφαλίζει την αποτελεσματική επεξεργασία των δεδομένων, αλλά μειώνει επίσης τη διοικητική επιβάρυνση για τις τράπεζες.»

(Juan-Alberto Sánchez, Επικεφαλής του Τμήματος Διαχείρισης Δεδομένων Εποπτείας)

Το νέο σύστημα παροχής στατιστικών στοιχείων επιφέρει αλλαγές σε όλες τις εποπτευόμενες τράπεζες. Και οι 4.600 σημαντικές και λιγότερο σημαντικές τράπεζες πρέπει να παρέχουν στοιχεία σε σχέση με τους ίδιους βασικούς δείκτες και να ακολουθούν τις προσφάτως εναρμονισμένες κατευθυντήριες γραμμές για την υποβολή στοιχείων. Σε λιγότερο από ένα έτος, οι διαφορετικές προσεγγίσεις των 19 εθνικών εποπτικών αρχών μετατράπηκαν σε μια εναρμονισμένη μέθοδο για τη συλλογή και τη συμφωνία 24.000 και πλέον αναφορών δεδομένων το τρίμηνο.

Αυτό ωφέλησε ιδίως τους τραπεζικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται και εκτός της χώρας τους, οι οποίοι στο παρελθόν είχαν να αντιμετωπίσουν διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις και πρόσθετη διοικητική επιβάρυνση. Οι υποχρεώσεις παροχής στοιχείων των τραπεζών, δηλαδή τι είδους στοιχεία πρέπει να υποβάλλουν τα ιδρύματα, καθορίζονται στα τεχνικά πρότυπα της ΕΑΤ και συμπληρώνονται από απόφαση της ΕΚΤ.

Από τα ακατέργαστα δεδομένα στους βασικούς δείκτες

Η συλλογή δεδομένων εντός του ΕΕΜ πραγματοποιείται σύμφωνα με μια «προσέγγιση διαδοχικής υποβολής στοιχείων»: οι τράπεζες διαβιβάζουν τα δεδομένα τους στις εθνικές εποπτικές αρχές, οι οποίες με τη σειρά τους τα παρέχουν στην ΕΚΤ.

Μαθηματικοί, στατιστικολόγοι, ειδικοί πληροφορικής, λογιστές και εμπειρογνώμονες σε θέματα εποπτείας απαρτίζουν την ομάδα στατιστικής, η οποία δημιούργησε με επιτυχία νέες εσωτερικές βάσεις δεδομένων, καθόρισε ροές εργασιών και παρήγαγε βασικούς δείκτες. Η επεξεργασία των δεδομένων πρέπει να γίνεται με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα και ακρίβεια, γι' αυτό και η αποτελεσματικότητα είναι καίριας σημασίας. Έλεγχοι ποιότητας διενεργούνται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας, καθώς δεδομένα υψηλής ποιότητας αποτελούν τη βάση της εποπτείας υψηλής ποιότητας.

Η ομάδα λαμβάνει και αποθηκεύει τα δεδομένα από όλες τις εποπτευόμενες τράπεζες συνεργαζόμενη στενά με τους ομολόγους της στις εθνικές εποπτικές αρχές. Στη συνέχεια διαβιβάζει τα δεδομένα στις εποπτικές αρχές οι οποίες, από την ποιότητα των παρεχόμενων στοιχείων, μπορούν να λάβουν χρήσιμες πληροφορίες για τις εσωτερικές διαδικασίες και ελέγχους των τραπεζών.

«Για εμάς, η ποιότητα των δεδομένων έχει μεγάλη σημασία. Όταν οι σειρές δεδομένων είναι συνεπείς και συγκρίσιμες, μπορούμε να προβούμε σε κεντρική αξιολόγηση των κινδύνων, γεγονός το οποίο διασφαλίζει εποπτεία υψηλής ποιότητας.»

(Patrick Hogan, Επικεφαλής του Τμήματος Υπηρεσιών Εποπτικών Δεδομένων)