An Sásra Maoirseachta Aonair

Tagraíonn an Sásra Maoirseachta Aonair don chóras maoirseachta baincéireachta Eorpaí. Cuimsítear ann an Banc Ceannais Eorpach agus na húdaráis náisiúnta mhaoirseachta ó na tíortha rannpháirteacha.

Maoirseoirí náisiúnta

Is iad príomhaidhmeanna na maoirseachta baincéireachta Eorpaí:

• sábháilteacht agus fóntacht an chórais baincéireachta Eorpaigh a chinntiú
• comhtháthú agus cobhsaíocht airgeadais a mhéadú
• maoirseacht sheasmhach a chinntiú

Tá maoirseacht baincéireachta Eorpach ar cheann den dá cholún d’aontas baincéireachta an Aontais Eorpaigh, i dteannta an tSásra Réitigh Aonair.

Aontas baincéireachta

Cén fáth a dteastaíonn maoirseacht baincéireachta Eorpach uainn?

Thaispeáin an ghéarchéim airgeadais le déanaí chomh tapa agus tréan atá fadhbanna san earnáil airgeadais in ann scaipeadh, go háirithe in aontas airgeadaíochta, agus an chaoi a n-imríonn fadhbanna dá leithéid tionchar díreach ar dhaoine ar fud na hEorpa.

Is é cuspóir na maoirseachta baincéireachta Eorpaí cabhrú le hiontaoibh a atógáil as earnáil baincéireachta na hEorpa chomh maith le hathléimneacht na mbanc a mhéadú.

Céard é ról an Bhainc Ceannais Eorpaigh?

Mar institiúid neamhspleách de chuid an Aontais Eorpaigh, déanann an Banc Ceannais Eorpach formhaoirseacht ar mhaoirseacht bhaincéireachta ó thaobh na hEorpa de trí:

• cur chuige coiteann a bhunú maidir le maoirseacht laethúil
• gníomhaíochtaí maoirseachta comhchuibhithe a dhéanamh chomh maith le bearta ceartaitheacha
• cur i bhfeidhm seasmhach rialachán agus beartas maoirseachta a chinntiú

Tá an Banc Ceannais Eorpach, i gcomhar leis na maoirseoirí náisiúnta, freagrach as a chinntiú go mbíonn an mhaoirseacht ar bhaincéireacht na hEorpa éifeachtach agus seasmhach.

Céard atá ag baint le maoirseacht bhaincéireachta?

Tá an t-údarás ag an mBanc Ceannais Eorpach:

• athbhreithnithe maoirseachta a reáchtáil, chomh maith le cigireachtaí agus imscrúduithe ar an láthair
• ceadúnais bhaincéireachta a cheadú nó a tharraingt siar
• measúnú a dhéanamh ar éadáil agus ar dhiúscairt sealúchas cáilitheach banc
• comhlíonadh rialacha stuamachta an Aontais Eorpaigh a chinntiú
• riachtanais chaipitil níos airde a shocrú (“maoláin”) chun aon riosca airgeadais a chomhrac

Timthriall maoirseachta

Cé air a ndéantar maoirseacht?

Bainc a ndéantar maoirseacht dhíreach orthu

Déanann an Banc Ceannais Eorpach maoirseacht dhíreach ar an 114 bainc shuntasacha na dtíortha rannpháirteacha. Tá beagnach 82% de shócmhainní baincéireachta sna tíortha sin ag na bainc sin.

Braitheann an cinneadh an meastar banc a bheith suntasach nó gan bheith ar roinnt critéar.

Critéir chun suntasacht a chinneadh

Déanann Comhfhoirne Maoirseachta maoirseacht lenúnach ar na bainc shuntasacha. Tá Comhfhoireann Maoirseachta thiomnaithe ag gach banc suntasach, ina mbíonn baill foirne an Bhainc Ceannais Eorpaigh agus na maoirseoirí náisiúnta.

Comhfhoirne Maoirseachta

Bainc a ndéantar maoirseacht indíreach orthu

Tugtar institiúidí a bhfuil “níos lú suntais ag baint leo” ar na bainc nach meastar a bheith suntasach. Leanann a maoirseoirí náisiúnta ar aghaidh ag déanamh maoirseacht orthu, i ndlúthchomhar leis an mBanc Ceannais Eorpach.

Is féidir leis an mBanc Ceannais Eorpach cinneadh a dhéanamh am ar bith chun maoirseacht dhíreach a dhéanamh ar aon cheann de na bainc chun cinntiú go gcuirtear na caighdeáin arda mhaoirseachta i bhfeidhm go seasta.

Cé na tíortha atá rannpháirteach?

Tá gach tír i limistéar an euro rannpháirteach go huathoibríoch sa mhaoirseacht baincéireachta Eorpach.

Údaráis mhaoirseachta náisiúnta na dtíortha rannpháirteacha

Is féidir le tíortha eile an Aontais Eorpaigh nach bhfuil an euro mar airgeadra acu rogha a dhéanamh a bheith rannpháirteach. Chun é sin a dhéanamh, téann a maoirseoirí náisiúnta isteach “i ndlúthchomhar” leis an mBanc Ceannais Eorpach. Tá an Bhulgáir agus an Chróit páirteach i maoirseacht baincéireachta Eorpach trí dhlúthchomhar ó mhí Dheireadh Fómhair 2020.

Cinneadh ón mBanc Ceannais Eorpach a rialaíonn na cuir chuige le haghaidh dlúthchomhair

Comhar le tíortha nach bhfuil rannpháirteach

Maidir leis na tíortha sin san Aontas Eorpach nach bhfuil rannpháirteach i maoirseacht baincéireachta Eorpach, féadfaidh an Banc Ceannais Eorpach agus na maoirseoirí náisiúnta bainteacha an chaoi a gcomhoibreoidh siad ar chúrsaí maoirseachta a leagan amach i meabhrán tuisceana.