Utworzenie unii bankowej jest ważnym krokiem na drodze do zbudowania autentycznej unii gospodarczej i walutowej. Unijne przepisy bankowe będą stosowane w sposób spójny we wszystkich uczestniczących krajach, a nowe procedury i instrumenty decyzyjne ułatwią stworzenie bardziej przejrzystego, jednolitego i bezpieczniejszego rynku bankowego.
Potrzeba stworzenia unii bankowej uwidoczniła się, gdy w roku 2008 wybuchł kryzys finansowy, który przerodził się w kryzys zadłużeniowy. Stało się wówczas jasne, że problemy wynikające z bliskich powiązań między sektorem finansów publicznych a sektorem bankowym – zwłaszcza w obrębie unii walutowej, jaką jest strefa euro – mogą łatwo przenosić się ponad granicami i powodować zaburzenia finansowe w innych krajach UE.
Unia bankowa ma sprawić, że branża bankowa w Europie stanie się: | |
---|---|
bardziej przejrzysta | dzięki konsekwentnemu stosowaniu wspólnych przepisów i standardów administracyjnych w zakresie nadzoru nad bankami oraz procedur restrukturyzacyjno-likwidacyjnych |
jednolita | dzięki jednakowemu traktowaniu krajowej i transgranicznej działalności bankowej oraz zniesieniu zależności między stanem finansowym banków a sytuacją kraju, w którym prowadzą one działalność |
bezpieczniejsza | dzięki wczesnej interwencji w razie wystąpienia problemów, zapobiegającej upadłości banków, a w razie potrzeby – dzięki ich skutecznej restrukturyzacji |
Unia bankowa opiera się na dwóch filarach instytucjonalnych, którymi są:
Z kolei podstawą obu filarów jest jednolity zbiór przepisów mających zastosowanie do wszystkich krajów UE.
Jednolity Mechanizm Nadzorczy to nowy system nadzoru bankowego w Europie. Tworzą go EBC i organy nadzoru z uczestniczących krajów.
Jest to rozwiązanie, które ma przede wszystkim umożliwić sprawne prowadzenie procesu restrukturyzacyjno-likwidacyjnego w upadających bankach, przy jak najmniejszych kosztach dla podatników i gospodarki realnej. Odpowiednie decyzje będą podejmowane przez Jednolitą Radę ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji w trybie szybkim, tak że cały proces będzie można przeprowadzić w ciągu jednego weekendu. EBC jako organ nadzoru ma odgrywać ważną rolę w ustalaniu, czy dany bank znajduje się na progu upadłości lub jest nią zagrożony.
Koszty postępowania restrukturyzacyjno-likwidacyjnego będą pokrywane z jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, finansowanego ze składek banków.
Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji
Zbiór ten obejmuje przepisy prawne i standardy administracyjne mające uregulować działanie sektora finansowego we wszystkich krajach UE oraz usprawnić nadzór nad tym sektorem i zarządzanie nim. Przepisy dotyczą wymogów kapitałowych, procesów restrukturyzacyjno-likwidacyjnych oraz ujednolicenia krajowych systemów gwarantowania depozytów.
Przepisy prawa unijnego zawarte w jednolitym zbiorze stosują się do wszystkich krajów UE. Unia bankowa ma sprawić, że przepisy te będą stosowane w sposób spójny w całej strefie euro i pozostałych uczestniczących krajach.