Postawa SSM wobec ryzyka
Nadrzędnym celem SSM jest odporny i dobrze działający sektor bankowy
Jednolity mechanizm nadzorczy (SSM) przyczynia się do stabilności systemu finansowego przez wspieranie odporności i prawidłowego funkcjonowania sektora bankowego, tak aby mógł on wypełniać swoją usługową funkcję wobec gospodarki.
Podejście nadzorcze SSM opiera się na najlepszych wzorcach sprawowania nadzoru, który powinien być niezależny, perspektywiczny, bezstronny i oparty na ryzyku. SSM ma możliwość porównywania różnych banków i oceniania ich profilu ryzyka, a przez to – ich zdolności do efektywnego działania, przy czym koncentruje swoje zasoby na tych obszarach, w których dostrzega największe zagrożenia, na poziomie zarówno pojedynczych banków, jak i całego systemu bankowego. Jeśli zostaną stwierdzone poważne braki w poziomie kapitału lub płynności banków bądź w sposobie zarządzania ryzykiem i kontrolowania ryzyka, intensywność nadzoru proporcjonalnie wzrasta. SSM wykorzystuje uprawnienia, jakie nadaje mu prawo, a jego nadrzędną zasadą jest osiąganie jak najlepszych efektów przy jednoczesnym minimalizowaniu zagrożeń i niepożądanych skutków.
Celem SSM nie jest zapobieganie upadłościom, lecz ograniczanie wynikających z nich skutków i zagrożeń
We właściwie funkcjonującym sektorze bankowym niektóre banki radzą sobie bardzo dobrze, a niektóre znikają z rynku – albo łącząc się z innym bankiem, albo, w skrajnej sytuacji, bankrutując. To istotna cecha efektywnego rynku, na którym panuje zdrowa konkurencja.
SSM działa na rzecz stabilności modeli biznesowych banków. Modele te powinny uwzględniać prawidłowe zasady zarządzania ryzykiem i mechanizmy kontrolne oraz zakładać wystarczający poziom kapitału i płynności, by umożliwić bankom przetrwanie w razie niekorzystnej sytuacji gospodarczej i finansowej. Banki, które nie spełniają tych warunków progowych, muszą podjąć odpowiednie kroki dla wzmocnienia swojej kondycji – w przeciwnym razie mogą być zmuszone do wyjścia z rynku.
Zatem zapobieganie upadłościom banków nie jest samo w sobie celem SSM. Założenie, że nie może dojść do upadłości, nie jest ani wykonalne, ani pożądane. Banki zarządzane w sposób ryzykowny i nieprawidłowy, lub też strukturalnie niezdolne do utrzymania swojej konkurencyjności na podstawie mocnego modelu biznesowego, mogą i powinny zniknąć z rynku. Ponadto założenie, że banki nie mogą upaść, byłoby niezgodne z zasadą, że to właściciele i kierownictwo banków mają ponosić ostateczną odpowiedzialność za skutki swoich decyzji i działań. Założenie takie rodziłoby zatem pokusę nadużycia.
Po ocenieniu stabilności modelu biznesowego i profilu ryzyka banku oraz możliwych środków sanacyjnych SSM może stwierdzić, że pod względem kapitału lub płynności bank utracił zdolność do efektywnego działania, i uznać go za będący na progu upadłości lub zagrożony upadłością. Następnie Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) decyduje, czy objąć dany bank postępowaniem restrukturyzacyjno-likwidacyjnym.
Ze względu na to, że upadłość banku – gdy nie jest skutecznie kontrolowana – może zdestabilizować cały system bankowy, naszą rolą jest również przygotowanie uporządkowanego wyprowadzenia banku z rynku, gdy zajdzie taka potrzeba. Dlatego w ścisłej współpracy z SRB jako głównym organem odpowiedzialnym za strategie restrukturyzacyjno-likwidacyjne wspieramy także banki w planowaniu restrukturyzacji lub uporządkowanej likwidacji.