Częste pytania na temat procesu SREP nowej generacji

Dlaczego przeprowadziliśmy przegląd procesu SREP?

Nasze procesy nadzorcze spełniały swoje zadanie, ale środowisko, w którym działamy, zmienia się, a zmiany strukturalne, szoki zewnętrzne i nowe czynniki ryzyka powodują, że jest ono obciążone dużą niepewnością. Chcemy kontynuować realizację powierzonego nam mandatu w zakresie ochrony europejskich banków. Dokonaliśmy więc przeglądu procesu SREP w celu dopilnowania, by dalej spełniał on swoją rolę oraz by nasze procesy nadzorcze były jeszcze bardziej skuteczne i wydajne. Przy usprawnianiu procesu SREP opieraliśmy się na wynikach przeglądu procesu SREP przeprowadzonego przez grupę ekspertów i wnioskach ze sprawozdania opublikowanego przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

Co zamierzaliśmy osiągnąć w wyniku przeglądu procesu SREP?

Działania podjęte w następstwie przeglądu sprawią, że procesy nadzorcze staną się prostsze i bardziej elastyczne, oraz umożliwią skrócenie harmonogramu procesu SREP. Celem jest również rozwijanie i utrzymanie kultury nadzoru, która mocniej koncentruje się na podstawowych czynnikach ryzyka, sprzyja ocenie jakościowej poszczególnych banków oraz skłania do podejmowania w razie konieczności szybkich i zdecydowanych działań. Ponadto zmiany pomogą nam komunikować się z nadzorowanymi bankami w bardziej zrozumiały sposób oraz spowodują, że nasze działania staną się bardziej wydajne, przejrzyste i przewidywalne.

Jak zmieniamy proces SREP?

• Kompleksowe planowanie: nasze działania nadzorcze będą w coraz większym stopniu odzwierciedleniem priorytetów nadzorczych wyznaczanych co roku przez Radę ds. Nadzoru i będą z nimi coraz ściślej powiązane. Dzięki temu nadzorcy będą planować swoje działania przez cały rok, z uwzględnieniem środowiska zewnętrznego i czynników ryzyka występujących w poszczególnych bankach.
• Wieloletnia ocena: w związku z pozytywnymi doświadczeniami z wieloletnią oceną, którą wprowadziliśmy po raz pierwszy w cyklach SREP 2023 i 2024, będziemy odtąd w procesie SREP w pełni stosować to podejście. To oznacza, że będziemy oceniać czynniki ryzyka występujące w bankach w całościowy sposób, ale każdego roku nasze zespoły będą priorytetowo traktować kilka określonych modułów, a pozostałe oceniać w późniejszym czasie zgodnie z ramowymi zasadami dotyczącymi tolerancji na ryzyko.
• Elastyczny system oceny ryzyka: niektóre oceny ryzyka, które nie są związane z przypadającą w marcu publikacją rocznych sprawozdań finansowych (w tym oceny modeli biznesowych, zarządzania wewnętrznego i innych zagadnień jakościowych), mogą być przeprowadzane w bardziej elastyczny sposób w ciągu roku według uznania wspólnych zespołów nadzorczych. Pozwoli to zwiększyć wydajność przy przeprowadzaniu ocen ilościowych i jednocześnie skrócić cały proces.
• Proporcjonalność: to jedna z fundamentalnych zasad Nadzoru Bankowego EBC, która będzie w coraz większym stopniu stosowana w całym procesie SREP. Na przykład uprościmy swoją wewnętrzną sprawozdawczość dotyczącą mniejszych banków.
• Metody nadzorcze: nasza metodyka ma mocne podstawy i będziemy dążyć do tego, by nasze przyszłe przeglądy koncentrowały się na nowo pojawiających się czynnikach ryzyka i uproszczeniach. Na przykład dokonujemy obecnie przeglądu metodyki dotyczącej wymogu kapitałowego w ramach filaru II (P2R), by była ona prostsza i bardziej przejrzysta.
• Narzędzia informatyczne i analityczne: będziemy korzystać z nadzorczych technologii cyfrowych, by zmieniać i optymalizować procesy z wykorzystaniem najnowszych dostępnych innowacji.
• Jasno i zwięźle sformułowane decyzje: decyzje SREP będą krótsze i w tym celu skoncentrowane na najważniejszych zastrzeżeniach nadzoru, oczekiwaniach i – w razie konieczności – środkach wymagających podjęcia działań. Dzięki temu skróci się też harmonogram procesu SREP, ponieważ sporządzanie decyzji oraz ich weryfikacja prawna i tłumaczenie będą wymagać mniejszego nakładu czasu.

Czy zmieni się sposób obliczania wymogów kapitałowych? Jeśli tak, to kiedy?

Chcemy, by proces ustalania wymogów kapitałowych był bardziej wydajny. Wymogi P2R będą nadal powiązane z procesem SREP i będą odzwierciedlać kompleksowy obraz profilu ryzyka poszczególnych banków w ocenie nadzorców. Zmieniona metodyka P2R zostanie najpierw poddana testom i wdrożona dopiero w 2026. Zainteresowane podmioty i przedstawiciele branży zostaną w stosownym czasie poinformowani o ewentualnych zmianach.

Jakie działania zostały już podjęte?

Poczyniliśmy już kroki w kierunku udoskonalenia procesów nadzorczych dzięki hierarchizacji zadań. Na przykład w 2023 wprowadziliśmy nowe ramowe zasady dotyczące tolerancji na ryzyko i rozpoczęliśmy wdrażanie na potrzeby procesu SREP podejścia opartego na wieloletniej ocenie. Od uruchomienia w 2014 europejskiego nadzoru bankowego w coraz większym stopniu korzystamy z najlepszych praktyk i studiów przypadku, a w 2021 w ramach decyzji SREP zaczęliśmy kierować do dyrektorów banków specjalne pismo, by zastrzeżenia zgłaszane przez nadzór były bardziej przejrzyste. Ponadto uprościliśmy analizy porównawcze oraz usprawniliśmy przetwarzanie i analizowanie danych przez zautomatyzowanie powtarzających się czynności.

Co dalej?

Zmiany w procesie SREP będą wdrażane etapowo w cyklu 2025 kończącym się w październiku i cyklu 2026 kończącym się we wrześniu, czyli będą wprowadzane stopniowo w ciągu najbliższych dwóch lat. Na przykład wieloletnia ocena, elastyczny system oceny ryzyka i krótsze decyzje SREP zostaną wprowadzone w cyklu SREP 2025, natomiast nowa metodyka P2R zacznie obowiązywać w cyklu 2026.

Dzięki przyjęciu stopniowego podejścia będziemy mieć pewność, że zmiany są zgodne z harmonogramem innych pokrewnych procesów i wdrażane z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów. Będziemy monitorować postępy, a Rada ds. Nadzoru będzie analizować rozwój sytuacji i uwzględniać wnioski płynące z wdrażania tych środków.