Απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις σχετικά με τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (SREP) στο μέλλον
Γιατί επανεξετάσαμε τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (SREP);
Οι εποπτικές διαδικασίες μας απέφεραν ικανοποιητικά αποτελέσματα, αλλά το τοπίο στο οποίο λειτουργούμε μεταβάλλεται, με διαρθρωτικές αλλαγές, εξωτερικές διαταραχές και νέους κινδύνους που δημιουργούν ένα περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας. Προκειμένου να συνεχίσουμε να εκπληρώνουμε την εντολή που μας έχει ανατεθεί να διαφυλάσσουμε την ασφάλεια των ευρωπαϊκών τραπεζών, επανεξετάσαμε τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process - SREP) προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι αυτή παραμένει κατάλληλη για τον σκοπό που υπηρετεί και ότι οι εποπτικές διαδικασίες μας είναι πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές από ποτέ. Ως εκ τούτου, λάβαμε υπόψη τις παρατηρήσεις από την επανεξέταση της SREP από την ομάδα εμπειρογνωμόνων και την έκθεση που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σχετικά με τους τρόπους βελτίωσης της διαδικασίας.
Ποιος ήταν ο σκοπός της επανεξέτασης της SREP;
Τα μέτρα που λήφθηκαν ως αποτέλεσμα της επανεξέτασης θα οδηγήσουν σε πιο απλές και πιο ευέλικτες εποπτικές διαδικασίες, καθώς και σε βραχύτερο χρονοδιάγραμμα της SREP. Επίσης, σκοπός τους είναι η προαγωγή και η διατήρηση μιας εποπτικής νοοτροπίας που επικεντρώνεται πιο προσεκτικά στους βασικούς κινδύνους, προωθεί την ποιοτική κρίση για κάθε τράπεζα και ενθαρρύνει την ανάληψη αποφασιστικής και έγκαιρης δράσης όταν χρειάζεται. Τέλος, οι αλλαγές θα μας βοηθήσουν να επικοινωνούμε σαφέστερα με τις τράπεζες υπό την εποπτεία μας και να κάνουμε το έργο μας πιο αποτελεσματικό, διαφανές και προβλέψιμο.
Πώς αλλάζουμε τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης;
- Ολοκληρωμένος σχεδιασμός: οι εποπτικές μας δραστηριότητες θα αντανακλούν όλο και περισσότερο τις εποπτικές προτεραιότητες που θέτει κάθε χρόνο το Εποπτικό Συμβούλιο και θα σχετίζονται με αυτές. Αυτό θα βοηθήσει τις εποπτικές αρχές να προγραμματίζουν τις δραστηριότητές τους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, λαμβάνοντας υπόψη το εξωτερικό περιβάλλον και τους κινδύνους που αφορούν συγκεκριμένες τράπεζες.
- Πολυετής αξιολόγηση: με βάση τη θετική εμπειρία που έχουμε αποκομίσει από την πολυετή αξιολόγηση, την οποία καθιερώσαμε για πρώτη φορά στους κύκλους αξιολόγησης SREP για το 2023 και το 2024, θα εφαρμόσουμε πλήρως αυτήν την προσέγγιση στο μέλλον για τη SREP. Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να αξιολογούμε τους κινδύνους των τραπεζών με ολιστικό τρόπο, αλλά οι ομάδες μας θα δίνουν προτεραιότητα σε συγκεκριμένες ενότητες κάθε χρόνο, αξιολογώντας τις υπόλοιπες σε μεταγενέστερο στάδιο σύμφωνα με το πλαίσιο ανοχής κινδύνου.
- Ευέλικτο σύστημα αξιολόγησης κινδύνων: ορισμένες αξιολογήσεις κινδύνων που δεν συνδέονται με τη δημοσίευση των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων τον Μάρτιο –συμπεριλαμβανομένων των αξιολογήσεων των επιχειρηματικών μοντέλων, της εσωτερικής διακυβέρνησης και άλλων ποιοτικών θεμάτων– μπορούν να ολοκληρωθούν με μεγαλύτερη ευελιξία στη διάρκεια του έτους κατά τη διακριτική ευχέρεια της μεικτής εποπτικής ομάδας (ΜΕΟ). Έτσι αυξάνεται η αποτελεσματικότητα κατά τη διενέργεια ποσοτικών αξιολογήσεων, ενώ παράλληλα μειώνεται η διάρκεια της συνολικής διαδικασίας.
- Αναλογικότητα: αυτή η αρχή είναι ενσωματωμένη στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ και θα εφαρμόζεται ολοένα και περισσότερο στη συνολική SREP. Για παράδειγμα, θα απλουστεύσουμε την εσωτερική υποβολή στοιχείων για τις μικρότερες τράπεζες.
- Εποπτικές μεθοδολογίες: η μεθοδολογία μας έχει ισχυρή βάση και θα προσπαθήσουμε να επικεντρώσουμε τις μελλοντικές επανεξετάσεις μας στους αναδυόμενους κινδύνους και στις προσπάθειες απλούστευσης. Για παράδειγμα, επί του παρόντος αναθεωρούμε τη μεθοδολογία μας σχετικά με την απαίτηση του Πυλώνα 2 (P2R), ώστε να καταστεί πιο απλή και πιο διαφανής.
- Εργαλεία πληροφορικής και ανάλυσης: θα συνεχίσουμε να αξιοποιούμε τις εποπτικές τεχνολογίες για να μεταμορφώσουμε και να βελτιστοποιήσουμε τις διαδικασίες μας με τη χρήση των τελευταίων διαθέσιμων καινοτομιών.
- Σαφείς και περιεκτικές αποφάσεις: θα μειώσουμε την έκταση των αποφάσεων SREP εστιάζοντας στις βασικές εποπτικές ανησυχίες, καθορίζοντας τις προσδοκίες και λαμβάνοντας εφαρμόσιμα μέτρα όπου απαιτείται. Αυτό θα μειώσει επίσης το χρονοδιάγραμμα της SREP, καθώς θα απαιτείται λιγότερος χρόνος για τη σύνταξη, τον νομικό έλεγχο και τη μετάφραση.
Θα αλλάξετε τον τρόπο υπολογισμού των κεφαλαιακών απαιτήσεων; Εάν ναι, πότε;
Θέλουμε να καταστήσουμε τη διαδικασία καθορισμού των κεφαλαιακών απαιτήσεων πιο αποτελεσματική. Η απαίτηση P2R θα παραμείνει συνδεδεμένη με τη SREP και θα αντανακλά την ολοκληρωμένη άποψη των εποπτικών αρχών σχετικά με το προφίλ κινδύνου μιας τράπεζας. Η αναθεωρημένη μεθοδολογία P2R θα περάσει αρχικά από μια δοκιμαστική φάση και δεν θα εφαρμοστεί πριν από το 2026. Τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο κλάδος θα ενημερωθούν εγκαίρως για πιθανές αλλαγές.
Ποια μέτρα έχουν ήδη ληφθεί;
Έχουμε ήδη λάβει μέτρα για τη βελτίωση των εποπτικών διαδικασιών μας μέσω της ιεράρχησης των προτεραιοτήτων. Για παράδειγμα, το 2023 θεσπίσαμε ένα νέο πλαίσιο ανοχής κινδύνου και αρχίσαμε να εφαρμόζουμε πολυετή αξιολόγηση για τη SREP. Από την έναρξη της ευρωπαϊκής τραπεζικής εποπτείας το 2014, αξιοποιούμε ολοένα και περισσότερο τις βέλτιστες πρακτικές και μελέτες περιπτώσεων και το 2021 αρχίσαμε να απευθύνουμε εκτελεστική επιστολή στις τράπεζες στο πλαίσιο της απόφασης SREP προκειμένου να διασφαλίσουμε μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις εποπτικές ανησυχίες. Τέλος, απλουστεύσαμε τις δραστηριότητες συγκριτικής αξιολόγησης και βελτιώσαμε την επεξεργασία και την ανάλυση δεδομένων μέσω της αυτοματοποίησης των επαναλαμβανόμενων διαδικασιών.
Τα επόμενα βήματα
Θα υιοθετήσουμε κλιμακωτή προσέγγιση για την εφαρμογή των αλλαγών στη SREP σε όλη τη διάρκεια του κύκλου του 2025, ο οποίος λήγει τον Οκτώβριο, και του κύκλου του 2026, ο οποίος λήγει τον Σεπτέμβριο, αντανακλώντας τις σταδιακές αναθεωρήσεις που θα υλοποιηθούν τα επόμενα δύο έτη. Για παράδειγμα, η πολυετής αξιολόγηση, το ευέλικτο σύστημα αξιολόγησης κινδύνων και οι πιο συνοπτικές αποφάσεις SREP θα εισαχθούν στον κύκλο της SREP του 2025, ενώ η νέα μεθοδολογία P2R θα τεθεί σε εφαρμογή στον κύκλο του 2026.
Αυτή η σταδιακή προσέγγιση θα διασφαλίσει ότι οι αλλαγές είναι συμβατές με τα χρονοδιαγράμματα άλλων σχετικών διαδικασιών και ότι συμμετέχουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Θα παρακολουθούμε την πρόοδο και το Εποπτικό Συμβούλιο θα εξετάζει τις εξελίξεις και θα ενσωματώνει τα διδάγματα που αντλούνται από την εφαρμογή αυτών των μέτρων.