Proces decyzyjny
Jako instytucja sprawująca nadzór nad bankami w Unii Europejskiej EBC może podejmować różne decyzje, które są prawnie wiążące dla banków objętych Jednolitym Mechanizmem Nadzorczym.
Decyzje te obejmują:
- wyznaczanie wymogów ostrożnościowych
- zatwierdzanie zmniejszenia funduszy własnych
- wyznaczanie mikro- i makroostrożnościowych wymogów (buforów) kapitałowych
- określanie statusu istotnościowego nadzorowanych banków
- udzielanie i cofanie zezwoleń na prowadzenie działalności bankowej
- ocenę transakcji zakupu i sprzedaży znacznych pakietów akcji
- ocenę kompetencji i reputacji wszystkich członków organów zarządzających, w tym zarządów i rad nadzorczych
- stosowanie środków egzekwowania prawa wobec banków istotnych i nakładanie sankcji na takie banki.
EBC ma obowiązek przestrzegać wymogów sprawiedliwości proceduralnej. Oznacza to, że musi uzasadniać swoje decyzje oraz zagwarantować ich adresatom prawo do bycia wysłuchanym i prawo dostępu do wszystkich dokumentów uzyskanych, utworzonych lub zebranych w toku postępowania nadzorczego (tzw. dokumentacji nadzorczej).
Obowiązek uzasadniania decyzji
Decyzje nadzorcze EBC muszą być jasno uzasadnione, co obejmuje przedstawienie istotnych faktów, podstaw prawnych i kwestii nadzorczych związanych z przedmiotem decyzji.
Prawo do bycia wysłuchanym
Jeżeli decyzja EBC może negatywnie wpłynąć na prawa adresata, to zanim jej projekt zostanie przyjęty, dany podmiot ma prawo wypowiedzieć się w danej sprawie. Dzięki temu adresat decyzji może odnieść się do przeprowadzonej przez EBC analizy faktów i przepisów, a EBC podejmuje decyzję na podstawie pełnego zestawu informacji. Co do zasady adresaci decyzji mają na przedstawienie uwag dwa tygodnie, ale w szczególnych sytuacjach ten okres może zostać skrócony do trzech dni roboczych.
Prawo dostępu do dokumentacji nadzorczej
W ramach prawa do obrony strony postępowania nadzorczego EBC mogą uzyskać dostęp do dokumentacji nadzorczej, zanim podjęta zostanie decyzja, która może negatywnie wpłynąć na ich prawa. Dostęp do dokumentacji jest możliwy od momentu rozpoczęcia postępowania nadzorczego do czasu, gdy decyzja będzie ostateczna. Zakres prawa dostępu jest ograniczony koniecznością ochrony tajemnic handlowych stron trzecich i nie obejmuje dokumentacji poufnej.
Jak zapadają decyzje?
Projekty decyzji opracowuje Rada ds. Nadzoru, wewnętrzny organ EBC. Następnie są one uchwalane przez Radę Prezesów. Odbywa się to w trybie zatwierdzenia przy braku sprzeciwu: jeżeli Rada Prezesów w określonym terminie nie zgłosi sprzeciwu, decyzję uznaje się za przyjętą.
Ten tryb nie ma zastosowania do decyzji Rady Prezesów dotyczących ogólnych przepisów prawnych (np. rozporządzenia ramowego w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego).
Zasada rozdziału funkcji
Żeby nie dopuścić do konfliktu interesów między polityką pieniężną a funkcją nadzoru, Europejski Bank Centralny utrzymuje rozdział celów, procesów decyzyjnych i zadań obu tych pionów.