Ważne informacje prawne dotyczące korzystania z portalu dla demaskatorów

Cel portalu

Portal dla demaskatorów jest częścią mechanizmu zgłaszania naruszeń stworzonego przez Europejski Bank Centralny (EBC). Za jego pomocą można informować o podejrzeniach, że nadzorowany podmiot, krajowy organ nadzoru lub sam EBC naruszył przepisy Unii Europejskiej dotyczące nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi („odnośne przepisy UE”). EBC zachęca, żeby każdy, kto ma uzasadnione podstawy do podejrzeń, że doszło do naruszenia odnośnych przepisów UE, zgłosił to na tym portalu, pod warunkiem że działa w dobrej wierze.

EBC nie udziela porad prawnych na temat spraw, które są przedmiotem zgłoszeń dokonywanych na portalu dla demaskatorów.

Definicja odnośnych przepisów UE

Na potrzeby portalu dla demaskatorów „odnośne przepisy UE” należy rozumieć jako przepisy dotyczące nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi (bankami). EBC stosuje się do tych przepisów przy wykonywaniu swoich zadań nadzorczych określonych w rozporządzeniu w sprawie jednolitego mechanizmu nadzorczego, SSM, (rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013). Do tych przepisów należą:

• stosowane bezpośrednio rozporządzenia, takie jak rozporządzenie w sprawie wymogów kapitałowych (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013)
• przepisy krajowe stanowiące wdrożenie dyrektyw unijnych, np. dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE)
• przepisy krajowe wydane na podstawie opcji przyznanych państwom członkowskim w stosowanych bezpośrednio rozporządzeniach
• rozporządzenia EBC, np. rozporządzenie ramowe SSM (rozporządzenie UE nr 468/2014 Europejskiego Banku Centralnego (EBC/2014/17))
• decyzje EBC.

Zakres portalu dla demaskatorów nie obejmuje zadań nadzorczych, które nie należą do kompetencji EBC (np. przeciwdziałania praniu pieniędzy, zwalczania finansowania terroryzmu, ochrony konsumentów i nadzoru nad usługami płatniczymi), chyba że zgłaszana sprawa wskazuje na naruszenie wymogów ostrożnościowych.

Naruszenia przepisów w wymienionych wyżej dziedzinach należy zgłaszać do właściwego organu krajowego danego państwa członkowskiego.

Zgłaszanie naruszenia przepisów UE dotyczących nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi

Wszystkie zgłoszenia naruszeń prawa UE dotyczącego nadzoru ostrożnościowego nad bankami dokonane w dobrej wierze mają status „zgłoszeń chronionych”. Żeby zgłosić naruszenie, należy skorzystać z bezpiecznego portalu dla demaskatorów i udzielić możliwie szczegółowych odpowiedzi na pytania.

Jeżeli portal dla demaskatorów nie jest dostępny w języku zgłaszającego, odpowiedzi można udzielić w dowolnym języku urzędowym UE. Zarzuty na platformie dla demaskatorów należy przedstawić w wybranym przez siebie języku w polu tekstowym.

Zgłoszenia można dokonać także anonimowo. Jeśli zgłoszenie jest anonimowe, należy się upewnić, że z dokumentów zostały usunięte wszelkie informacje, które mogłyby umożliwić identyfikację osoby zgłaszającej, np. właściwości dokumentu, gdzie ta osoba mogłaby widnieć jako jego autor.

Wszystkie zgłoszenia są traktowane jako poufne i przetwarzane zgodnie z unijnymi przepisami o ochronie danych. EBC chroni dane osobowe i zapewnia odpowiednią ochronę zarówno zgłaszających naruszenia (demaskatorów), jak i tych, których dotyczą zarzuty. Więcej informacji o stosowanych zasadach ochrony danych osobowych można znaleźć w oświadczeniu o ochronie prywatności.

Pod tym linkiem można znaleźć więcej informacji na temat demaskowania naruszeń i specjalnego portalu EBC – zwłaszcza komunikowania się z EBC oraz przekazywania zgłoszeń i powiązanych dokumentów.

Użycie portalu dla demaskatorów do niewłaściwych celów

Nadużycie portalu dla demaskatorów może być w niektórych państwach członkowskich UE uznawane za przestępstwo. W przypadku zgłoszeń dokonanych w złej wierze EBC – by chronić reputację i prawa wszystkich zaangażowanych stron – może więc zwrócić się do właściwego organu krajowego o przekazanie sprawy odpowiednim władzom w celu przeprowadzenia śledztwa lub ewentualnego postępowania karnego zgodnie z prawem krajowym.