X’inhu r-rieżami speċifiku tal-mudelli interni (TRIM)?

15 ta’ Frar 2017

X’inhu r-rieżami speċifiku tal-mudelli interni (TRIM)? X’inhu l-għan ewlieni tiegħu?

Ir-rieżami speċifiku tal-mudelli interni (targeted review of internal models – TRIM) huwa proġett li jqis jekk il-mudelli interni li jintużaw mill-banek jikkonformawx mar-rekwiżiti regolatorji u jekk ikunux affidabbli u komparabbli. Il-banek xi drabi jużaw mudelli interni biex jistabbilixxu r-rekwiżiti tal-fondi proprji tal-Pilastru 1, i.e. l-ammont minimu ta’ kapital li jridu jżommu bil-liġi.

Wieħed mill-għanijiet importanti tat-TRIM huwa li jnaqqas l-inkonsistenzi u l-varjabbiltà arbitrarja meta l-banek jużaw il-mudelli interni biex jikkalkulaw l-assi tagħhom peżati għar-riskju (risk-weighted assets – RWAs). Dan jista’ jiġri minħabba li l-qafas regolatorju attwali jħalli lill-banek ċerta libertà meta jimmudellaw ir-riskji tagħhom.

It-TRIM ifittex ukoll li jarmonizza l-prattiki li għandhom x’jaqsmu ma’ suġġetti speċifiċi. Hekk, ir-rieżami għandu jgħin biex jiżgura li l-mudelli interni jintużaw kif jixraq.

L-għanijiet tat-TRIM jaqblu ma’ żewġ għanijiet importanti tas-Superviżjoni Bankarja tal-BĊE: it-tkattir ta’ sistema bankarja soda u b’saħħitha b’superviżjoni proattiva u iebsa u l-ħolqien ta’ sitwazzjoni ekwa permezz tal-armonizzazzjoni tal-prattika superviżorja fiż-żona tal-euro kollha.

It-TRIM beda jsir lejn l-aħħar tal-2015 u huwa mistenni li jintemm fl-2019.

Għaliex il-BĊE qiegħed jagħmlu issa?

F’dawn l-aħħar snin baqgħu jikbru l-kontroversji fuq l-użu ta’ mudelli interni biex jiġu stabbiliti r-rekwiżiti regolatorji tal-kapital. Hemm żewġ raġunijiet ewlenin għal dan:

• Il-mudelli interni komplew isiru iżjed kumplikati minn meta daħlu l-ewwel darba bħala parti mill-ftehim Basel II. Kulma jmorru, il-banek u s-superviżuri qegħdin isibuha iżjed diffiċli biex jifhmuhom u jivvalutaw jekk ir-riskji humiex jiġu applikati tajjeb u b’mod konsistenti.
• Xi studji tal-benchmarking tefgħu l-attenzjoni fuq l-inkonsistenzi u l-varjabbiltà kbira fir-rekwiżiti tal-kapital kalkulati b’mudelli interni differenti ta’ banek.

Kemm se jdum għaddej il-proġett u kemm se jiswa b’kollox? Kemm se jkun hemm nies jaħdmu fuqu? Se jkunu involuti membri tal-istaff tal-awtoritajiet nazzjonali, awdituri u/jew konsulenti esterni?

Is-Superviżjoni Bankarja tal-BĊE qiegħda tagħmel investiment kbir fit-TRIM, kemm f’dak li huwa staff tagħha kif ukoll f’dik li hija nefqa fuq riżorsi esterni. Għal dak li huwa staff, se jkunu involuti kważi 100 superviżur tal-BĊE u tal-awtoritajiet nazzjonali.

Il-missjonijiet fuq il-post se jsiru fl-2017 u l-2018 (u jistgħu jibqgħu deħlin fl-2019 ukoll). Kull missjoni fuq il-post teħtieġ mill-inqas sitta min-nies biex jaħdmu għal żmien ta’ mill-inqas għaxar ġimgħat. Fl-2017 se jsiru iżjed minn 100 missjoni. Kważi nofs in-nies li jaħdmu fil-missjonijiet fuq il-post se jkunu konsulenti esterni. Hekk il-BĊE se jkun jista’ jkompli għaddej bl-attivitajiet superviżorji l-oħra tiegħu.

X’rabta hemm bejn (il-finalizzazzjoni tal-ftehim) Basel III u t-TRIM?

Il-proġett TRIM tal-BĊE jaħbat sewwasew mad-diskussjonijiet ta’ Basel III fuq jekk il-mudelli interni humiex jintużaw kif jixraq u fl-ispirtu ta’ min ħalaqhom.

It-TRIM jindirizza eżattament dak li l-avversarji tal-mudelli interni jikkritikaw: il-BĊE se jivverifika jekk il-banek humiex japplikaw tajjeb il-mudelli interni tagħhom tal-Pilastru 1 meta jikkalkulaw ir-rekwiżiti tal-fondi proprji u b’hekk se jkun qiegħed jagħti sehmu biex jiżgura li l-mudelli tassew jintużaw kif jixraq.

Kemm taħsbu li l-mudelli interni se jibqgħu jeżistu wara l-finalizzazzjoni ta’ Basel III?

Minkejja xi dubji, il-BĊE huwa tal-fehma li l-mudelli interni jistgħu jkunu siewja biex jistabbilixxu l-kapital regolatorju skont l-iskopertura għar-riskju ta’ istituzzjoni, sakemm ir-riskji jkunu mudellati b’mod adegwat u l-mudelli jagħtu riżultati konsistenti.

Il-proġett se jolqot il-banek kollha taħt is-superviżjoni diretta tal-BĊE?

Bħala parti mill-proġett, il-BĊE se jivverifika l-banek kollha taħt is-superviżjoni diretta tiegħu li għandhom mudelli interni approvati tal-Pilastru 1 (tliet banek huma eżenti għal diversi raġunijiet, fosthom hemm min jinsab fil-proċess ta’ merġer). Għalhekk jibqa’ 68 bank fl-ambitu ta’ dan il-proġett.

Il-proġett ikopri r-riskji tal-kreditu, tas-suq u tal-kontroparti tal-kreditu. Għal dawn it-tipi ta’ riskju, il-proġett se jipprova jqis ukoll xi tibdil li jista’ jsir fir-rekwiżiti regolatorji tal-mudelli interni u li huwa mistenni jidħol waqt li l-proġett ikun għaddej.

X’se jagħmel il-BĊE bil-konklużjonijiet li joħorġu mill-proġett? Se jidħlu fil-Proċess Superviżorju ta’ Rieżami u Evalwazzjoni (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP)?

Skont il-proċedura standard, is-Superviżjoni Bankarja tal-BĊE se titlob lill-banek jirranġaw xi nuqqasijiet fil-konformità tagħhom mar-rekwiżiti regolatorji eżatt wara li tintemm il-missjoni fuq il-post.

Meta l-banek ma josservawx il-gwida tal-BĊE fuq it-TRIM, il-BĊE joħroġ att tal-operat li jindika n-nuqqasijiet malli t-tqabbil fost istituzzjonijiet simili jkun stabbli biżżejjed biex jiżgura sitwazzjoni ekwa.

Fl-aħħar, id-deċiżjonijiet li jitolbu lill-banek jieħdu azzjonijiet ta’ rimedju se jintbagħtu lill-istituzzjonijiet biex jieħdu ħsieb nuqqasijiet oħra skont il-verżjoni finali tal-gwida li toħroġ wara l-konsultazzjoni pubblika. Il-banek se jkollhom żmien biżżejjed biex jirrimedjaw, l-aktar jekk l-aspettattivi jkunu differenti mill-istandards nazzjonali li jkunu ntużaw mis-superviżuri fl-imgħoddi.

L-eżerċizzju se jwassal għal xi żieda fir-rekwiżiti tal-kapital b’mod ġenerali?

Għalkemm l-għan tal-proġett huwa li jnaqqas il-varjabbiltà arbitrarja fl-RWAs fost il-banek kollha, m’hemmx ħsieb ta’ żieda ġenerali fl-RWAs. Madankollu, it-TRIM jista’ jwassal biex jiżdiedu jew jonqsu r-rekwiżiti tal-kapital ta’ xi banek individwali.